U toku su pripreme za prvu kliničku studiju na ljudima s VSEL matičnim ćelijama u liječenju oštećenja kostiju. Nedavno, otkriće VSEL matičnih ćelija izazvalo je oduševljenje u naučnim krugovima, jer one posjeduju nevjerovatnu sposobnost pretvaranja u bilo koji oblik ćelija ili tkiva. Naziv su dobile zbog sličnosti s embrionalnim matičnim ćelijama.
Istraživači pretpostavljaju da će VSEL matične ćelije, upravo zbog svojstava sličnih embrionalnim matičnim ćelijama, omogućiti minimalno invazivan postupak koji bi ubrzao zarastanje kostiju, naročito kod pacijenata u stomatologiji, ali i kod drugih povreda kostiju.
Čarobna svojstva
Glavni istraživači na studiji su profesori Stomatološkog fakulteta Univerziteta u Michigenu, u SAD-u, Russell Taichman i Laurie McCauley, dekan Fakulteta, te Denis Rodgerson iz kompanije “NeoStem”.
– Istraživači smatraju da će za otprilike godinu početi s liječenjem 50-ak pacijenata kojima je nakon stomatološke operacije vađenja zuba neophodan dentalni implantat – izjavio je profesor Taichman.
Već je poznato da su embrionalne matične ćelije od velikog značaja za normalan razvoj fetusa. Njihov potencijal iskoristivosti je veliki i privlačan mnogim naučnim krugovima, ali ih je radi etičkih i religijskih implikacija teško iskoristiti.
Otkrićem novih matičnih ćelija nalik embrionalnim (VSEL) u krvi pupčane vrpce otvorile su se mogućnosti da se istraže i primijene sve karakteristike embrionalnih matičnih ćelija, ali bez etičkih i religijskih smetnji. Prema tome, VSEL matične ćelije, kao i embrionalne, imaju sposobnost da se pretvore u bilo koju ćeliju u organizmu čovjeka, samim tim i u bilo koje tkivo (koštano, hrskavica, masno). One su vrlo mlade i „naivne”, u smislu imunog sistema, jer pokazuju bolju tkivnu podudarnost (HLA sistem). One posjeduju i smanjeni rizik od virusne kontaminacije, a sam način prikupljanja ovih ćelija je neinvazivan, što je i najbitnije.
Njihov izvanredni potencijal diferencijacije ih izdvaja od ostalih matičnih ćelija upravo radi proširenih mogućnosti upotrebe u ćelijskoj terapiji kao i regenerativnoj medicini. Sada smo u prilici da izliječimo oboljeli organ, naprimjer bubreg, ili da regeneriramo živce kod povrede kičme ili oporavimo srce nakon što je pretrpjelo infarkt. Mogućnosti za istraživanje su neograničene.
Zlatni standard
Pupčana krv ima veliki značaj za normalan razvoj djeteta, jer se, osim kisika i hrane, tu nalaze i matične ćelije koje cirkuliraju krvotokom i osiguravaju rast i funkciju organa i organskih sistema bebe u maternici. Matične ćelije pupčane krvi, njihovi različiti tipovi i tačna funkcija još su predmet istraživanja brojnih studija. Naučnici, tek otprije dvije-tri godine, dolaze do velikih saznanja koja će, zasigurno, promijeniti liječenje u budućnosti.
Naravno, od vremena otkrića do upotrebe je potrebno više vremena, kako bi naučnici u detalje otkrili složene mehanizme rada matičnih ćelija kao i njihovu međusobnu kooperaciju u različitim procesima diferencijacije i regeneracije ćelija i tkiva.
Dostignuća koja su postignuta u nauci o matičnim ćelijama stalno postavljaju nove standarde u liječenju, a matične ćelije nalik embrionalnim (VSEL), koje su izolovane iz pupčane krvi, upravo radi svojih sposobnosti mogu postati prihvatljivi izvor matičnih ćelija.
Međutim, ne čuvaju sve banke matičnih ćelija VSEL ćelije. Različite metode pohranjivanja su uvjetovale i tipove matičnih ćelija koje se čuvaju. VSEL matične ćelije iz krvi pupčane vrpce čuvaju jedino banke matičnih ćelija koje pohranjuju cjelokupnu krv. Metoda liječenja cjelokupnom pupčanom krvi još je zlatni standard u tretiranju leukemije, ali i drugih bolesti.
Jedino čuvanjem cjelokupne krvi možete biti sigurni da su svi tipovi matičnih ćelija prisutni, tako da, ukoliko zatrebaju, izdvajaju se one ćelije koje su potrebne za terapiju.
Umnožavanje matičnih ćelija će promijeniti budućnost terapija. Sva ograničenja koja su postojala zbog relativno malog broja prisutnih matičnih ćelija bit će uklonjena kada ove metode zažive u cijelosti. Ove metode već postoje, tako da je moguće, u laboratorijskim uslovima, sigurno umnožiti dovoljan broj matičnih ćelija za terapiju, ali procedura odobrenja ovih metoda prolazi kroz različite faze, naročito u Americi. Potreban je određeni period kako bi se metoda pokazala sigurnom za masovnu upotrebu i kako bi postala standard u laboratorijama koje se bave ćelijskom terapijom širom svijeta.
Jedno je sigurno: ukoliko birate banku matičnih ćelija u kojoj ćete pohraniti pupčanu krv svog djeteta, detaljno ispitajte njenu metodu pohranjivanja matičnih ćelija. Prednost treba da date onima koji čuvaju kopletnu krv iz pupkovine.